W polskim systemie prawnym ważne miejsce zajmuje instytucja notariusza. Pełni on funkcję prewencji jurysdykcyjnej – będąc gwarantem bezpiecznego obrotu gospodarczego. Wystawiane i poświadczane przez niego dokumenty mają specjalny status i szczególne znaczenie dowodowe. Wśród nich znajdują się akty notarialne, które we Wrocławiu sporządza rejent Anna Poswa jako osoba zaufania publicznego.
Akt notarialny jako szczególny rodzaj dokumentu urzędowego
Główny celem jego wystawienia jest dokonanie czynności, która wywoła określone skutki w obrocie prawno-gospodarczym. Akt notarialny – sporządzony przez powołany do tego ustawowo organ władzy publicznej – stanowi dowód na to, co zostało w nim urzędowo zaświadczone. Jedną z najważniejszych zasad sporządzania dokumentu jest ciążący na notariuszu obowiązek właściwego zrozumienia intencji oraz zamiarów stron składających oświadczenia woli. To on odpowiada za to, że stwierdzone przez niego okoliczności i zdarzenia miały rzeczywiście miejsce.
Struktura tego dokumentu urzędowego składa się z wielu elementów o istotnym charakterze, które dotyczą zarówno samej istoty czynności notarialnej, jak i mają charakter stricte porządkowy. Brak któregokolwiek z nich powoduje, że akt traci moc urzędową i nie wywołuje takich skutków, które są przewidziane dla tej formy czynności prawnej.
Jakie są elementy składowe aktu notarialnego?
Artykuł 92 Prawa o notariacie wymienia elementy, które powinny znaleźć się w każdym akcie notarialnym. Wśród nich znajdują się m.in.:
- dzień, miesiąc, rok i miejsce sporządzenia, a w razie potrzeby lub na żądanie strony – godzina i minuta podpisania,
- imię, nazwisko oraz adres siedziby kancelarii notariusza,
- oświadczenia stron z powołaniem się w razie potrzeby na okazane dokumenty,
- stwierdzenie faktów i istotnych okoliczności, które zaszły przy spisywaniu dokumentu,
- podpisy wszystkich stron.
W akcie zamieszczone są również informacje o wysokości i podstawie prawnej pobranych podatków, a także o wysokości taksy notarialnej.
Tryb i zasady sporządzania aktów notarialnych
Obowiązek opracowania tych dokumentów należy do notariusza. W praktyce wygląda to w ten sposób, że strony zamierzające dokonać określonej czynności prawnej zlecają kancelarii notarialnej przygotowanie aktu mającego udokumentować konkretne zdarzenie w obrocie gospodarczym. Osoba szykująca go informuje strony o skutkach prawnych zamierzonej czynności oraz formalnościach niezbędnych do jej dokonania. Po uzgodnieniu warunków umówiony zostaje termin odczytania i podpisania. Notariusz Anna Poswa sporządza we Wrocławiu takie dokumenty dla podmiotów indywidualnych i korporacyjnych.